Bộ Giáo dục yêu cầu rà soát tổ hợp xét tuyển đại học

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có văn bản yêu cầu các trường Đại học tiến hành rà soát tổ hợp xét tuyển. Đây là bước đi nhằm tăng tính minh bạch và phù hợp trong xét tuyển đại học.

Vì sao phải rà soát tổ hợp xét tuyển?

Nhiều năm qua, các trường sử dụng nhiều tổ hợp xét tuyển không liên quan ngành học. Điều này khiến thí sinh lúng túng và gây lo ngại về chất lượng đầu vào.

Theo thống kê từ Bộ, có hơn 200 tổ hợp xét tuyển khác nhau được sử dụng trong mùa tuyển sinh 2024. Trong đó, có tổ hợp dùng môn Ngữ văn để xét ngành kỹ thuật. Một số trường còn sử dụng tổ hợp không phổ biến như Văn – Sử – Giáo dục công dân cho ngành Công nghệ thông tin.

Ông Phạm Ngọc Thưởng, Thứ trưởng Bộ Giáo dục, cho biết việc sử dụng các tổ hợp không phù hợp làm giảm uy tín ngành giáo dục. Ngoài ra, nó gây hoang mang cho học sinh khi lựa chọn tổ hợp thi và định hướng nghề nghiệp.

Văn bản yêu cầu rõ nội dung rà soát

Ngày 5/4/2025, Bộ Giáo dục ban hành Công văn số 1455/BGDĐT-GDĐH gửi các trường Đại học. Công văn yêu cầu kiểm tra toàn bộ các tổ hợp xét tuyển đang áp dụng.

Theo đó, mỗi trường phải đối chiếu giữa tổ hợp và chương trình đào tạo. Nếu tổ hợp không liên quan nội dung học, trường phải điều chỉnh hoặc loại bỏ. Việc rà soát phải hoàn thành trước ngày 30/4/2025.

Ngoài ra, Bộ Giáo dục khuyến nghị các trường ưu tiên tổ hợp gắn với môn học chính của ngành. Tổ hợp cần phản ánh được năng lực cần thiết của người học khi vào ngành đó.

Sự đa dạng tổ hợp hiện nay

Tổ hợp xét tuyển đại học 2025. Ảnh: Báo điện tử Sức khỏe & Đời sống

Hiện nay, có những ngành sử dụng tới 10 tổ hợp xét tuyển khác nhau. Một ví dụ điển hình là ngành Quản trị kinh doanh tại một số trường. Ngoài tổ hợp Toán – Lý – Hóa, còn có cả Văn – Sử – Địa.

Thống kê từ Cục Quản lý chất lượng, năm 2024 có hơn 50 tổ hợp không được sử dụng phổ biến nhưng vẫn xuất hiện trong xét tuyển. Nhiều học sinh bị rối vì không biết chọn tổ hợp nào có lợi nhất.

Một số chuyên gia nhận định rằng sự mở rộng tổ hợp quá mức làm giảm chất lượng xét tuyển đại học. Việc này cũng khiến học sinh tập trung ôn thi theo kiểu chiến thuật, thay vì thực học.

Phản ứng từ các trường đại học

Sau văn bản của Bộ Giáo dục, nhiều trường đã bắt đầu tiến hành kiểm tra và điều chỉnh tổ hợp. Trường Đại học Bách khoa Hà Nội tuyên bố chỉ giữ lại 4 tổ hợp chính cho kỳ xét tuyển 2025. Bao gồm: A00 (Toán, Lý, Hóa), A01 (Toán, Lý, Anh), D01 (Toán, Văn, Anh), và D07 (Toán, Hóa, Anh).

PGS.TS Nguyễn Thị Hạnh, Phó hiệu trưởng một trường Đại học phía Nam, cho rằng đây là bước đi cần thiết. Bà nhận định: “Nếu không rà soát tổ hợp xét tuyển, sẽ dẫn tới đầu vào thiếu chuẩn mực và gây bất công cho thí sinh học đúng chuyên ngành.”

Một số trường ngoài công lập cũng đồng tình với việc kiểm tra tổ hợp. Tuy nhiên, họ mong muốn có lộ trình cụ thể để tránh thay đổi đột ngột.

Ý kiến từ học sinh và phụ huynh

Không ít học sinh hoang mang khi biết sẽ có thay đổi trong xét tuyển 2025. Em Trần Minh Hoàng, học lớp 12 tại Hà Nội, chia sẻ: “Em đã ôn theo tổ hợp D14 (Văn, Sử, Anh) từ đầu năm. Nếu tổ hợp này bị loại bỏ, em không biết xoay chuyển thế nào.”

Một số phụ huynh lại ủng hộ việc rà soát tổ hợp xét tuyển. Họ cho rằng điều này giúp học sinh tránh học lệch. Bà Nguyễn Thị Mai, phụ huynh tại TP.HCM, nói: “Tôi mong nhà trường định hướng tổ hợp đúng ngay từ lớp 10.”

Bộ yêu cầu công khai minh bạch

Để đảm bảo công bằng, Bộ Giáo dục yêu cầu các trường Đại học phải công khai thông tin tổ hợp. Tất cả tổ hợp sử dụng trong kỳ xét tuyển đại học 2025 phải được công bố trước ngày 15/5/2025. Nội dung công bố gồm mã tổ hợp, môn thi, ngành đào tạo tương ứng và lý do chọn tổ hợp đó.

Ngoài ra, Bộ cũng yêu cầu cập nhật trên cổng thông tin tuyển sinh quốc gia. Điều này nhằm giúp học sinh tra cứu và chọn tổ hợp phù hợp năng lực bản thân.

Tổ hợp xét tuyển và năng lực học sinh

Nhiều chuyên gia nhấn mạnh việc chọn tổ hợp cần dựa vào yêu cầu năng lực. Ví dụ, ngành Kỹ thuật nên ưu tiên tổ hợp có Toán và Lý. Ngành Ngôn ngữ nên chọn tổ hợp có Ngoại ngữ và Văn. Ngành Y dược cần các tổ hợp có Hóa và Sinh.

Theo PGS.TS Lê Hồng Vinh (Trường Đại học Sư phạm), việc rà soát tổ hợp xét tuyển giúp định hình lại định hướng học tập. Nếu học sinh biết rõ tổ hợp cần thiết cho ngành, các em sẽ ôn luyện hiệu quả hơn.

Kinh nghiệm từ quốc tế

Nhiều quốc gia chỉ sử dụng 1–2 tổ hợp cố định cho mỗi ngành. Tại Đức, ngành Kinh tế chỉ dùng tổ hợp Toán và Tiếng Đức. Ở Hàn Quốc, ngành Y bắt buộc có tổ hợp Toán – Sinh – Hóa. Cách làm này giúp học sinh dễ chuẩn bị và tăng tính công bằng trong thi cử.

Việt Nam cần học hỏi mô hình này để tối ưu hóa quy trình xét tuyển đại học. Đồng thời, việc hạn chế số lượng tổ hợp giúp nâng cao chất lượng đầu vào.

Dự báo thay đổi trong xét tuyển 2025

Theo nhận định của các chuyên gia tuyển sinh, kỳ xét tuyển 2025 sẽ chứng kiến sự thu gọn tổ hợp. Các trường top đầu như Bách khoa, Ngoại thương, Kinh tế Quốc dân đã lên kế hoạch chỉ còn 3–5 tổ hợp/ngành.

Dự kiến đến năm 2026, mỗi ngành chỉ còn tối đa 4 tổ hợp. Bộ cũng đang lấy ý kiến về việc quy định chuẩn chung cho từng nhóm ngành. Nếu được thông qua, điều này sẽ tạo nên sự nhất quán trong toàn hệ thống giáo dục.

Kết luận

Việc Bộ Giáo dục yêu cầu rà soát tổ hợp xét tuyển là quyết định đúng đắn và kịp thời. Nó không chỉ đảm bảo công bằng cho học sinh, mà còn nâng cao chất lượng đào tạo ở bậc Đại học.

Các trường cần phối hợp chặt chẽ với Bộ trong quá trình kiểm tra tổ hợp. Đồng thời, cần tăng cường tư vấn tuyển sinh để học sinh có định hướng đúng đắn.

Chỉ khi tổ hợp phản ánh đúng yêu cầu ngành học, xét tuyển đại học mới thực sự hiệu quả và bền vững.