Điện hạt nhân cho nhu cầu AI

Trước sự phát triển bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), các ông lớn công nghệ như Google, Amazon, Microsoft và Meta đang đẩy mạnh tìm kiếm các nguồn năng lượng mới – trong đó điện hạt nhân nổi lên như một lựa chọn đáng chú ý. Tuy nhiên, dù đầy tiềm năng, điện hạt nhân không phải là “liều thuốc” có thể phát huy hiệu quả ngay lập tức.

Các ông lớn công nghệ bắt tay với ngành điện hạt nhân

Trong năm qua, nhiều tập đoàn công nghệ đã công bố các kế hoạch liên quan đến điện hạt nhân, từ việc ký hợp đồng mua điện với nhà máy đang hoạt động cho đến đầu tư vào các công nghệ lò phản ứng thế hệ mới. Động thái này không chỉ giúp doanh nghiệp công nghệ tiến gần hơn tới các mục tiêu phát thải ròng bằng 0, mà còn mở ra cơ hội tài chính cho các nhà phát triển công nghệ hạt nhân.

Theo ông Michael Terrell – Giám đốc cấp cao mảng năng lượng sạch và giảm phát thải của Google – điện hạt nhân có nhiều lợi điểm: ổn định, không phát thải carbon và có thể triển khai gần như ở bất kỳ đâu. Nhưng trở ngại lớn nhất vẫn là thời gian xây dựng kéo dài. Trong khi các công ty công nghệ cần nguồn điện khổng lồ trong 3–5 năm tới, thì để hoàn thiện một lò phản ứng hạt nhân mới có thể mất đến 10 năm.

Chính sự lệch pha này khiến nhiều doanh nghiệp dù hướng đến điện hạt nhân, vẫn phải tiếp tục dựa vào nhiên liệu hóa thạch – như than đá hoặc khí đốt – để duy trì các trung tâm dữ liệu. Như vậy, AI và điện hạt nhân có thể là một cặp đôi tiềm năng, nhưng con đường “chung sống” của họ sẽ còn khá dài.

AI tăng tốc – hạ tầng điện đang hụt hơi

Hiện tại, riêng nước Mỹ đã có khoảng 3.000 trung tâm dữ liệu. Và với làn sóng phát triển AI, con số này có thể tăng thêm hàng ngàn chỉ trong vài năm tới. Theo Goldman Sachs, đến năm 2030, nhu cầu điện từ các trung tâm dữ liệu toàn cầu có thể tăng tới 165%.

Tại Mỹ, mức tiêu thụ điện cho trung tâm dữ liệu dự kiến sẽ đạt 400 terawatt-giờ vào năm 2030 – gấp bốn lần so với năm 2020 và vượt cả tổng mức tiêu thụ điện của Mexico. Ngay cả những dự báo thận trọng nhất cũng cho thấy xu hướng tăng không thể đảo ngược.

Các công ty công nghệ không chỉ xây trung tâm dữ liệu mà còn cam kết mục tiêu môi trường khắt khe, buộc họ phải tính toán đến các nguồn năng lượng sạch và ổn định. So với năng lượng tái tạo như gió hay mặt trời – vốn phụ thuộc vào thời tiết – điện hạt nhân đáp ứng tốt hơn nhu cầu liên tục 24/7 của các hệ thống AI.

Đầu tư vào tương lai: Hợp tác chiến lược

Tháng 10/2024, Google ký kết với Kairos Power – công ty đang phát triển lò phản ứng sử dụng muối nóng chảy – với cam kết mua 500 megawatt điện vào năm 2035. Nhà máy đầu tiên dự kiến sẽ vận hành vào khoảng năm 2030.

Trong khi đó, Amazon đầu tư vào X-energy – startup phát triển lò phản ứng module nhỏ tiêu chuẩn hóa. Amazon cũng ký kết hợp tác với Energy Northwest ở bang Washington, tài trợ giai đoạn đầu cho dự án có thể sản xuất 320 megawatt điện, và mở rộng đến 960 megawatt.

Dù đầy triển vọng, các dự án này vẫn chỉ là bước khởi đầu. Một trung tâm dữ liệu lớn có thể “ngốn” tới 500 megawatt điện – nghĩa là, mỗi dự án hạt nhân chỉ đủ nuôi một địa điểm. Để thực sự đáp ứng nhu cầu vào năm 2030, Mỹ cần xây dựng thêm hàng chục lò phản ứng mới – điều không dễ thực hiện trong thời gian ngắn.

Kết hợp nhiều nguồn năng lượng – giải pháp bền vững

Không một nguồn năng lượng nào, kể cả điện hạt nhân, có thể một mình giải quyết toàn bộ nhu cầu của AI. Thay vào đó, các chuyên gia cho rằng cần phối hợp nhiều nguồn như gió, mặt trời, địa nhiệt và hạt nhân để vừa đảm bảo đủ điện, vừa đạt các mục tiêu khí hậu dài hạn.

AI đang thúc đẩy thế giới tiến lên, nhưng để hành trình này bền vững, một hạ tầng năng lượng thông minh, đa dạng và hiệu quả là điều không thể thiếu.

Xem thêm:

Sức mạnh từ AI tạo video của Google VEO3

Cần trang bị kỹ năng AI như thế nào cho nghề nghiệp tương lai